‘We hebben het gemiddeld genomen allemaal zo druk in ons leven dat als er iets misgaat, we het er niet bij kunnen hebben. We hebben vrijwel meteen een probleem’, zegt psycholoog Wouter Vrooland van Werkpsychologen.
Met andere woorden: privéproblemen hebben vrijwel altijd weerslag op je werk. Je prestaties op werk leiden er vrijwel altijd onder. Dit kan soms praktische problemen geven. Bijvoorbeeld wanneer je hulp moet inschakelen en minder op werk kan zijn. Dit levert vaak ook extra stress op.
Praat over je problemen
Psycholoog Vrooland komt het vaak in zijn praktijk tegen, werknemers die vastlopen vanwege privéproblemen. Hij helpt de werknemer om alles weer mentaal op de rit te krijgen. Vroolands ervaring is dat het bijna altijd beter is om met de werkgever te bespreken wat er thuis speelt. De reden hierachter is dat wanneer je er niet over praat er ook geen oplossing komt.
Meedenken
Psycholoog Vrooland weet dat de meeste werkgevers bereid zijn om mee te denken. Samen kom je dan tot een oplossing. Zo kan je bijvoorbeeld je werktijden of je taken aanpassen. De bereidheid om mee te denken verschilt natuurlijk per werkgever. Ook is het in sommige bedrijfsculturen zal het wat lastiger zijn. Soms moet een werknemer 100 procent aanwezig zijn. In het bankwezen valt het allemaal nog mee, maar bij sommige advocatenkantoren kan de cultuur soms heel hard zijn. Je merkt dat het voor jonge moeders soms lastig is om bijvoorbeeld een ziek kind uit school te halen.
Schaamte
Sommige problemen zijn ook lastig om te bespreken. Sommige schamen zich voor hun thuissituatie. Bijvoorbeeld wanneer een kind aan de drugs is of is opgepakt door de politie. Hoe dan ook kan je jouw problemen het beste bespreken op je werk. Je collega’s en je werkgever begrijpen best dat jij niet zelf hebt gekozen voor deze situatie.
Wat zijn je rechten juridisch gezien
Maar waar heb je juridisch recht op. ‘Calamiteitenverlof mag je werkgever niet weigeren’, zegt Sander Schouten van AMS Advocaten in Amsterdam. Hier gaat het dan om bijvoorbeeld een ziek kind dat moet worden opgehaald van school, het overlijden van een direct familielid, maar ook een gesprongen waterleiding thuis. Het is belangrijk dat je als werknemer aangeeft waarvoor het verlof nodig is. Je zal altijd openheid van zaken moeten geven (medische details hoef je nooit te delen). De werkgever mag ook achteraf aan jou om meer informatie vragen zodat hij kan bepalen of het verlof terecht was of niet. Iets lastiger is het met zorgverlof. Werknemers hebben recht op zorgverlof om te zorgen voor een ziek kind, partner, huisgenoot of ouder. Dat verlof kan kort- of langdurig zijn en de toegestane periode hangt vaak af van wat er in de CAO staat. Er is echter wel een wettelijk minimum. Voor kort zorgverlof is dat twee weken per jaar (naar rato van je werkweek) en bij langdurig verlof is dat 6 weken. Bij kortdurend zorgverlof heb je wel recht op minimaal 70 procent doorbetaling, bij langdurend verlof in principe niet – al kan er in de COA altijd van worden afgeweken. Als er discussie ontstaat of iets wel of geen zorgverlof is en of het kort- of langdurig verlof is kan de rechter uiteindelijk bepalen wat juist is.